Του Γιώργου Διονυσόπουλου
Νέα επιχειρησιακά αλλά και γεωπολιτικά δεδομένα τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ν.Α Μεσόγειο, αναμένεται να δημιουργήσει η περαιτέρω ενίσχυση της Πολεμικής μας Αεροπορίας με 20+20 μαχητικά αεροσκάφη stealth 5ης γενιάς F-35 Lightning II. Ήδη οι σχετικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, τόσο απευθείας με την αμερικανική κυβέρνηση όσο και με την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin, τρέχουν με εξαιρετικά γοργούς ρυθμούς, με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Νίκο Παναγιωτόπουλο να μεταβαίνει στις 18 Ιουλίου στις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να δημιουργηθεί ένα καταρχήν βασικό πλαίσιο συμφωνίας που θα καθορίζει και θα οριοθετεί μια σειρά από παραμέτρους της εν λόγο προμήθειας όπως είναι η διαθεσιμότητα, το κόστος, αλλά και το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των πρώτων 20 αεροσκαφών.
Στις 11 Ιουλίου, στην Ουάσιγκτον πρόκειται να βρεθεί και ο Α/ΓΕΕΘΑ κ. Κωνσταντίνος Φλώρος, προκειμένου να προετοιμάσει και σε αμιγώς επιχειρησιακό επίπεδο, τον κύκλο των συζητήσεων που θα έχει ο πολιτικός του προϊστάμενος με τον αμερικανό ομόλογό του Λόιντ Όστιν.
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία, διαβλέποντας την σε βάρος της μετατόπιση του αεροπορικού ισοζυγίου ισχύος στην Ν.Α Μεσόγειο, εμφανίζεται να υποχωρεί στις αμερικανικές πιέσεις να συνταχθεί με τις θέσεις της Ουάσιγκτον τόσο σε ότι αφορά την διεύρυνση του ΝΑΤΟ, κάτι που ήδη έκανε στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας στη Μαδρίτη, όταν ήρε το βέτο για την εισδοχή της Σουηδίας και τη Φιλανδίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, όσο και για να συνταχθεί πλήρως στο αντιρωσικό μέτωπο που έχει συστήσει η Δύση με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Να σημειώσουμε πως η Τουρκία είναι ίσως η μοναδική χώρα του ΝΑΤΟ που διατηρεί στρατεύματα σε περιοχές όπου υπάρχει έντονη ρωσική παρουσία, όπως είναι η Συρία, η Λιβύη και ο Κάυκασος στα σύνορα Αζερμπαϊτζάν Αρμενίας. Ως αντάλλαγμα για την παραπάνω στάση της, η Άγκυρα εμφανίζεται να θέτει με ακόμη μεγαλύτερη σφοδρότητα προς την διοίκηση Μπάϊντεν το αίτημα για άμεσο εκσυγχρονισμό του αεροπορικού της στόλου, μέσω της προμήθειας 40 νέων F-16 Block 7072 Viper (4,5ης γενιάς) και την αναβάθμιση στο ίδιο επίπεδο ακόμη 80.
Από την πλευρά του ο Λευκός Οίκος εμφανίζεται πρόθυμος να στηρίξει το τουρκικό αίτημα προσβλέποντας αφενός στη διατήρηση της Άγκυρας στο άρμα της Δύσης αφετέρου στα περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια δολάρια που αναμένεται να μπουν στα ταμεία της αμερικανικής αμυντικής βιομηχανίας. Επί του παρόντος, το μόνο εμπόδιο που στέκεται ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι το αμερικανικό Κογκρέσο, το οποίο, ήδη από το 2018, αρνείται να επιτρέψει τις πωλήσεις όπλων προς την Άγκυρα αφενός εξαιτίας της προμήθειας των ρωσικών S-400 από τις τουρκικές Ε.Δ αφετέρου ως έκφραση διαφωνίας για την πολιτική που χαράζει ο Ερντογάν στην ευρύτερη περιοχή της Ν.Α Μεσογείου. Στο ενδεχόμενο πάντως που οι Δημοκρατικοί πετύχουν να το ελέγξουν πλήρως στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2022, (όπου επανεκλέγονται τα μέλη της Βουλής καθώς και το ένα τρίτο των μελών της Γερουσίας) ενδέχεται να υπάρξει ξεμπλοκάρισμα του σχετικού τουρκικού αιτήματος, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος. Ένα πρόγραμμα το οποίο θεωρείται ζωτικής σημασίας για την προσπάθεια της τουρκικής Π.Α να διατηρήσει τα F-16 της επιχειρησιακά και μάχιμα για τα επόμενα τουλάχιστον 15 χρόνια, αλλά και να καταφέρει το περιορίσει το ποιοτικό «άνοιγμα της ψαλίδας» με την αντίστοιχη ελληνική.
Ποιοτική υπεροχή με F-35
Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έχουν από το 2019 εξοβελίσει την Άγκυρα από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της απόκτησης του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, δίνει για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες τη δυνατότητα στη χώρα μας να αποκτήσει ξεκάθαρο προβάδισμα σε τεχνολογικό αλλά και ποιοτικό επίπεδο έναντι της Τουρκίας, η οποία πλέον και για αρκετά χρόνια ακόμη, στην καλύτερη περίπτωση θα περιοριστεί στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών 4,5η γενιάς όπως είναι τα F-16 Viper.
Η προμήθεια των 20 πρώτων αεροσκαφών F-35 εκτιμάται πως θα στοιχίσει στο δημόσιο ταμείο περίπου 3,5 δις δολάρια, ποσό το οποίο αναμένεται να αυξηθεί έτι περαιτέρω στο ενδεχόμενο που η χώρα μας αποφασίσει να ασκήσει το δικαίωμα προαίρεσης για την απόκτηση 20 επιπλέον μαχητικών. Το κάθε αεροσκάφος «fly away», δηλαδή χωρίς όπλα κοστίζει περίπου 80 εκατ. δολάρια. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν άλλα τόσα για αγορά οπλικών συστημάτων, δημιουργία υποδομών, εκπαίδευση χειριστών και τεχνικών της Πολεμικής Αεροπορίας, τη βιβλιογραφία και τα απαιτούμενα ανταλλακτικά για την περίοδο από την παράδοση του 1ου μέχρι την παραλαβή του 20ού μαχητικού αεροσκάφους. Με βάση τα όσα μέχρι ώρας έχουν διαμηνυθεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και της αμερικανικής πλευράς το πρώτο αεροσκάφος αναμένεται να ενταχθεί στις τάξεις της Π.Α το 2028 και το τελευταίο, ανάλογα και με τους ρυθμούς παράδοσης, να αποδοθεί το 2033. Μέσα στις προθέσεις του ΥΠΕΘΑ είναι οι σχετικές διαδικασίες να τρέξουν άμεσα και αυτό γιατί, όπως μετέφεραν πριν από περίπου ένα μήνα στον κ. παναγιωτόπουλο, σε συνάντηση που είχαν μαζί του στο γραφείο του, στελέχη του Πενταγώνου που συμμετέχουν στο πρόγραμμα JSF PO (Joint Strike Fighter Program Office) και μέλη της Lockheed Martin, για να τηρηθεί το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα η συμφωνία θα πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 2022 ή το αργότερο τους πρώτους μήνες του 2023.
«Το F-35 είναι ένα διαφορετικό μαχητικό, μία πτητική μηχανή η οποία αλλάζει τα δεδομένα του πολέμου. Η ένταξη αυτού του αεροσκάφους σε μία αεροπορία αλλάζει όλη την φιλοσοφία της. Οι ισραηλινοί, οι οποίοι το έχουν αποκτήσει ήδη, το χαρακτηρίζουν ως office in the sky αφού εισάγει την έννοια του δικτυοκεντρικού πολέμου. Η νέα τάση σε αρκετές αεροπορίες που έχουν αγοράσει F-35, όπως το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Βρετανία, είναι, σταδιακά, δίπλα τους να αναπτύξουν μόνο Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη (UAV). Το F-35 θα έχει ρόλο κατανομής της πληροφορίας αναφορικά με τους στόχους και εν συνεχεία θα αναλαμβάνουν τα UAV να τους πλήξουν. Στην προκειμένη περίπτωση πάντως και σε ότι αφορά την ελληνική Π.Α, επειδή οι αναγκαιότητες είναι διαφορετικές μιας και γειτονεύουμε με την Τουρκία που συμπεριφέρεται σαν εχθρικό κράτος, κρατάμε και αναβαθμίζουμε τα μαχητικά αεροσκάφη 3ης και 4ης γενιάς, σε αντίστοιχο ρόλο. Σε κάθε περίπτωση τα επόμενα χρόνια και ιδιαίτερα μετά την έλευση των F-35 θα πρέπει να γίνουν κοσμογονικές αλλαγές στην Π.Α σε επίπεδο επιχειρησιακό, εκπαίδευσης προσωπικού, υποδομών κτλ. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη σε στρατηγικό επίπεδο αναμένεται να κάνουν τη διαφορά στο Αιγαίο, αφού αφενός μπορούν να πλήττουν τον αντίπαλο σε βάθος και πριν αυτός αντιληφθεί την ύπαρξή τους αφετέρου θα δώσουν τη δυνατότητα στο κέντρο επιχειρήσεων της Π.Α να έχει μία μεγάλη εικόνα της περιοχής, να βλέπει τι έρχεται και ανάλογα να κατευθύνει τα υπόλοιπα μαχητικά αεροσκάφη» σημειώνουν επιτελείς της Πολεμικής Αεροπορίας, συμπληρώνοντας παράλληλα πως τα F-35 εξαιτίας των επιδόσεων τους θα αποτελούν έναν μεγάλο φόβο για την Τουρκία αφού μπορούν να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας πολλαπλούς ρόλους και αποστολές, είναι εξοπλισμένα με προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα και παράλληλα διαθέτουν χαρακτηριστικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth).
Επιχειρησιακά δεδομένα
Με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται στο Αιγαίο, το αργότερο μέχρι τα τέλη της δεκαετίας, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία θα έχει αποκτήσει ένα ξεκάθαρο προβάδισμα στους ουρανούς του Αιγαίου, διευρύνοντας το ποιοτικό χάσμα που τη χωρίζει με την τουρκική όχι μόνο σε επίπεδο έμψυχου δυναμικού, αλλά και σε επίπεδο ιπτάμενων μέσων. Η χώρα μας υλοποιεί ήδη την αναβάθμιση 84 αεροσκαφών F-16 από Block 52 και Block 52 Advanced σε Block 70 Viper, μετατρέποντας τον αεροπορικό της στόλο σε έναν από τους πιο προηγμένους στην Ευρώπη. Παράλληλα συνεχίζεται η προμήθεια των 24 Rafale τα οποία είναι ανώτερα τεχνολογικά, αλλά και καλύτερα εξοπλισμένα από κάθε είδους αεροσκάφος στο τουρκικό οπλοστάσιο. Το «άνοιγμα της ψαλίδας» το οποίο δρομολογείται ήδη στο Αιγαίο, αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω στο τέλος της δεκαετίας με την δημιουργία μίας μοίρας F-35 αποτελούμενη από τα πρώτα 20 αεροσκάφη που πρόκειται να αποκτήσει η χώρα μας μεταξύ 2028 και 2033.
Στον αντίποδα η Τουρκία, έχει από το 2019 πεταχτεί από τις ΗΠΑ έξω από το πρόγραμμα των F-35, λόγω της απόκτησης του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, ενώ εάν δεν κάμψει τις αντιρρήσεις του Κογκρέσου ως προς την αναβάθμισης 80 δικών της F-16 σε επίπεδο Viper και την απόκτηση 40 νέων, τότε θα παραμείνει για αρκετά χρόνια με έναν αρκετά υποδεέστερο, έναντι του ελληνικού, αεροπορικό στόλο. Ακόμη πάντως και εάν τελικά η Ουάσιγκτον ανάψει «πράσινο φως» ως προς την αναβάθμιση των τουρκικών F-16 αυτή θα διαρκέσει αρκετά χρόνια. Σε αυτή την, αισιόδοξη, για την τουρκική Π.Α εξέλιξη η γειτονική μας χώρα θα βρεθεί με 120 εκσυγχρονισμένα F-16, τα οποία θα είναι και ότι καλύτερο διαθέτει στο οπλοστάσιό της. Αντίθετα η χώρα μας θα έχει να αντιπαρατάξει 84 ισάξια F-16 τα οποία όμως θα είναι πλαισιωμένα από 24 Rafale και άλλα 20 μαχητικά F-35 (σύνολο 128 αεροσκάφη 4,5ης και 5ης γενιάς ) κάνοντας τη διαφορά στο ισοζύγιο ισχύος στο Αιγαίο.
Το άρθρο Ενισχύεται η Πολεμική Αεροπορία εμφανίστηκε πρώτα στο ValueNews.gr.